Eindtoets basisonderwijs - Citotoets

Aan het eind van het basisonderwijs in groep 8 moeten leerlingen vaak een eindtoets basisonderwijs doen. De eindtoets is bedoeld om te bepalen in hoeverre leerlingen de doelstellingen van het lager onderwijs daadwerkelijk gehaald hebben. Deze doelstellingen zijn de zogeheten kerndoelen of eindtermen waarmee is vastgelegd wat een leerling aan het eind van het primaire onderwijs aan kennis en vaardigheden moet hebben.

Let op; vanaf schooljaar 2023-2024 heet de eindtoets voortaan de doorstroomtoets

 

De uitslag van de eindtoets basisonderwijs wordt op verschillende manieren gebruikt. Soms (mede) om de schoolkeuze voor het voortgezet onderwijs voor een leerling te bepalen, (soms) door scholen als harde toelatingseis en (soms) door overheidsinstanties om de kwaliteit van een school mede te beoordelen. Ook ouders van leerlingen zien de gemiddelde score van een school op de eindtoets als maat voor kwaliteit van een school. Het wel of niet landelijk verplicht stellen van de eindtoets basisonderwijs is vanwege de verschillende gebruiksdoelen vaak een verhit debat.

Er zijn verschillende soorten eindtoetsen in gebruik, maar de meest gebruikte eindtoets basisonderwijs is de Citotoets. De Citotoets bestaat uit opgaven op het gebied van taal, rekenen/wiskunde, studievaardigheden en wereldoriëntatie. Wereldoriëntatie is niet standaard maar kan extra gedaan worden.

Taaltoets, entreetoets, eindtoets, tussentoets, toelatingstoets...?

Meten is weten wordt er gedacht. Er zijn daardoor steeds meer momenten waarop leerlingen getoetst worden. Al aan het begin en het eind van het basisonderwijs dus, en ook aan taaltoetsen in het primaire onderwijs wordt steeds meer waarde gehecht. Daarbij komt er nog een tussentoets in het voortgezet onderwijs en het eindexamen doet momenteel dienst als toelatingstoets voor bijvoorbeeld toegang tot mbo, hbo of universiteiten. Wellicht dat het hoger onderwijs zelf ook nog komt met een soort toelatingstoets. Dergelijke 'selectie aan de poort' leidt doorgaans echter tot verhitte debatten.

Is (goed) meten echt weten? Ja, maar helaas wordt de uitslag van een toets te vaak als een absolute meting gezien, als eindniveau in plaats van een tussenniveau. Kinderen die zich vroeg ontwikkelen zullen op die manier voorrang krijgen over laatbloeiers, terwijl beiden van gelijk intelligentieniveau kunnen zijn wanneer ze eenmaal (jong)volwassen zijn.

Oefentoetsen voor Citotoets rekenen, taal en studievaardigheid